Yeraltı Radarı ya da genel adıyla NMR (Nükleer Manyetik Rezonans), yeraltının sığ tabakalarının (ilk 0-40 metre) araştırılmasında kullanılan ve s2w frekans sistemi ile birleştirilip 400 metre derinliğe kadar etkili maden ve su aramalarında kullanılan jeofizik bilimi tabanlı bir ölçüm cihazıdır.
Son otuz yıl içinde elektronik endüstrisinde yaşanılan olağanüstü gelişmeler, bir zamanlar zahmetli ve pahalı bir iş olan ışık hızı ölçümlerini son derece ucuz, rahat ve duyarlı bir şekle dönüştürmüştür. 1970’lı yıllarda milisaniye (10−3 s) hassaslıkla meydana getirilen vakit ölçümleri, 1980’li yıllarda mikro saniye (10−6 s), 1990’lı yıllarda ise nano saniyeye (10−9 s) duyarlığa kadar inmiştir. Elektronikteki bu gelişmelere paralel olarak, yeraltında ışık hızına yakın bir süratle hareket eden elektromanyetik dalgaların seyahat sürelerinin nano saniye mertebesinde ölçülebilmesi, sığ jeofizik görüntüleme yöntemlerine önemli katkılarda bulunmuştur. Yer radarı yukarıda söz edilen bu gelişmelerin somut bir sonucudur.
Yöntem, yatay doğrultuda elektrik alan vektörü olan (TE: Transvers Elektrik) bir verici anten aracılığı ile yer içine gönderilen çok yüksek frekanslı EM dalgalarının (radyo dalgaları) ara yüzeylerden yansımasının (echoes) gözlemlenmesi ilkesine dayanmaktadır. Yer altında, her iki tarafı farklı dielektrik özellikte kayaçlardan oluşan bir ara yüzey var ise, elektromanyetik dalga bu ara yüzeyde yansıma ve iletime uğrayacaktır. Dalga şekli olarak devamlı veya Chirp adı da verilen birkaç nano saniye süreli elektromanyetik imler kullanılır. Kaynak dalgası için seçilen bir merkezi frekansın %50 altı ve üstü aralığındaki frekanslar kullanılır. Örnek olarak 100 Mhz merkez frekanslı kaynakta 50 MHz den 150 Mhz e kadar bir aralık kullanılır. Yer radarı (Nükleer Manyetik Rezonans, NMR) öncelikle buz kalınlığının ölçülebilmesi için geliştirilmiştir. Düzgüsel yer ortamında yapılan çalışmalarda elde edilen verilerin sismik yöntemlerde kullanılan veri işlem teknikleri ile işlenmesi sonucunda 10 – 20 m gibi araştırma derinliğine ulaşıldığı görülmüştür. Günümüzde ise NMR yöntemi sığ yer araştırmaları ile arkeometri çalışmalarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Kullanım yerlerine örnekler aşağıdaki benzer biçimde verilebilir :
- Yer araştırmaları: Yol, havaalanı, baraj, su kanalı, santral, yerleşim alanı yer araştırmaları,
- Tünel Araştırmaları: Demiryolu, karayolu, su tünelleri, tüp geçitler, maden galerisi araştırmaları,
- Yapı Araştırmaları: Tavan, taban ve duvarların incelenmesi, restorasyon fakatçlı araştırmalar,
- Arkeojeofizik Araştırmaları: Antik şehir, tapınak, mezar, duvar, temel, dehliz ve benzeri zamanı kalıntıların bulunması,
- Endüstriyel atık, sızıntı ve çaşama kirlenmesinin araştırılması: Eski veya kaydı bulunmayan endüstriyel atık alanlarının bulunması, yapı, akaryakıt istasyonu, su yolu vb. Kaçak ve sızıntılarının belirlenmesi, çöp boşaltım alanlarının yer araştırmaları,
- Eski yada kaydı bulunmayan şehir altyapılarının araştırılması: Eski kanalizasyon, su yolu, kanal, boru, sığınak, elektrik ve telefon hatlarının bulunması,
- Adli ve Adli Tıp: Cezaevi firar tünellerinin tespiti, ceset ve toplu mezarların yerlerinin bulunması,
- Yeryüzü ve galerilerde maden Araştırmaları: Yüzeye yakın (40 metreye kadar) madenlerin aranması ve rezerv geliştirme, galeri sürülerek yapılan maden (kömür) araştırmaları, göçük ve maden kazalarında ilk yardım çalışmaları.
- Son zamanlarda NMR’nin geliştirilmesiyle beraber 400 metreye kadar olan derin su ve maden kaynakları.
